Ο βενετσιάνικος εσπρέσο το 1900

Μεταφράζοντας το Ενάντια στη Μέρα, είχα συναντήσει αυτήν τη φράση:

Εκεί που καθόταν στην Πιάτσα [εννοεί την πλατεία του Αγίου Μάρκου στη Βενετία] μαζί με άλλους διακόσιους, πίνοντας από μικροσκοπικά φλιτζάνια αυτή την πικρή καμένη λάσπη που εκείνοι οι άνθρωποι αποκαλούσαν καφέ […]

και, καθώς μου αρέσει πολύ ο εσπρέσο, είχα αναρωτηθεί γιατί ο Πίντσον μιλάει τόσο άσχημα γι’ αυτό το είδος καφέ, τη στιγμή μάλιστα που οι λιγοστές πληροφορίες που έχουμε στη διάθεσή μας φανερώνουν πως και ο ίδιος ο Πίντσον είναι μεγάλος καφεπότης. Από την εμπειρία μου, μόνο ο κακής ποιότητας καφές είναι πικρός, και μόνο ο υπερβολικά καβουρντισμένος έχει γεύση που θυμίζει κάτι καμένο.

Προχτές, λοιπόν, που «ξεφύλλιζα» στο διαδίκτυο κάποιες ιστοσελίδες για τον καφέ, έμαθα ότι οι πρώτες μηχανές εσπρέσο στην Ιταλία στις αρχές του 20ού αιώνα (την εποχή δηλαδή που διαδραματίζεται το Ενάντια στη Μέρα) δούλευαν με ατμό, δηλαδή με νερό σε πολύ υψηλότερη θερμοκρασία απ’ ό,τι οι σημερινές, με χαμηλότερη πίεση, και η εξαγωγή του εσπρέσο διαρκούσε 1 λεπτό, που για τα σημερινά δεδομένα είναι πάρα πολύ. Το (αναμενόμενο) αποτέλεσμα ήταν ένας καφές ξινός, με έντονη γεύση καμένου. Όσο για την πικράδα, είναι πολύ φυσικό ο εσπρέσο, με την έντονη και συμπυκνωμένη γεύση του, να φαίνεται πικρός στον ουρανίσκο ενός ανθρώπου που έχει μάθει στον καφέ από φίλτρο ή σαμοβάρι. Αλλά αυτό για τον ατμό δεν το ήξερα.

Φταίω εγώ μετά που όλα μου θυμίζουν Πίντσον;